Molen De Windotter in IJsselstein
Staande op de zuidhoek van de vestingmuur van het oude IJsselstein karakteriseert het silhouet van de stenen stellingkorenmolen ‘De Windotter’ samen met die van de beide kerken het beeld van de vestingstad. Op de grens van de oude binnenstad en de nieuwe wijk Zenderpark markeert de molen de cultuurhistorische achtergrond van IJsselstein. De uitbeelding van dit stuk cultuurgeschiedenis fungeert als decor, maar is tevens een dynamisch werkend bedrijfsmonument. De ‘levende’ korenmolen ‘De Windotter’ als eigentijds molenbedrijf heeft een groot draagvlak binnen de IJsselsteinse samenleving en is het oudste en meest ambachtelijke bedrijf van IJsselstein.
Korenmolen ‘de Windotter’
behoort tot één van de grootste van Nederland en is sinds de restauratie van 1986/1987 volledig in bedrijf. Molenaar Maarten Dolman voert het molenbedrijf namens de stichting ‘s-Heren Korenmolen te IJsselstein. Zijn vrouw Lia draagt zorg voor de molenwinkel en treedt op als gastvrouw bij ontbijten en lunches in de theekoepel. Zoon Karel volgt de opleiding voor molenaar en molenmaker. Tientallen vrijwilligers voor het werk in de molen, de verkoop in de molenwinkel, het schrijven en rondbrengen van het ‘Windotternieuws’ en de vele ‘Participanten’ en ‘Vrienden van de Windotter’ dragen bij aan het welslagen van de molenexploitatie.
De korenmolen neemt een bijzondere plaats in binnen de IJsselsteinse gemeenschap. De dagelijkse bedrijvigheid op de molenplaats en de bijna altijd draaiende wieken zorgen ervoor dat het geen ‘koud’ monument betreft maar dat de dynamiek van de werkende molen deze een unieke positie geeft binnen het Nederlands molenbestand.
Het motto ‘Gang is alles’ is de rode draad geworden bij de bedrijfsvoering en de organisatie van alle molenactiviteiten. De toeloop op het molenerf is dan ook groot. Van broodbakker tot thuisbakker, van wandeltoerist tot volle touringcars: De Windotter is voor iedere geïnteresseerde een boeiende en rijke beleving!
Overeenkomstig de oorspronkelijke maalinrichting bevinden zich op de steenzolder van De Windotter drie koppels stenen: één koppel ’16er’ blauwe en twee koppels ’17er’ kunststenen. Eén koppel kunststenen kan door een electromotor worden aangedreven. Verder zijn er twee mengketels, een bloembuil (een zeefmachine om witte bloem te verkrijgen), een tarwepletter uit 1913, een verticale maalstoel om te breken, een jacobsladder, twee transportvijzels en een siloruimte van 20 ton.
De molen telt vijf zolders: graan-, maal-, steen-, lui- en kapzolder. Op de steenzolder staat een steenkraan om de circa 1000 kg zware bovenste molenstenen (lopers) te kunnen lichten. Met behulp van bilhamers kunnen de maalstenen dan handmatig worden gescherpt. De maalcapaciteit kan, afhankelijk van de wind, circa 2000 kg per werkdag bedragen. Het wiekenkruis heeft een vlucht van 26 meter en is uitgerust met fokwieken met borden en automatische remkleppen. De kap is gedekt met houten schaliën.
Muziek uit de molen
Ruim twintig jaar staat de trots van IJsselstein op de molenplaats aan het Molenplantsoen ambachtelijk te malen. ‘De Windotter’ in bedrijf, dat is altijd weer een indrukwekkende ervaring.
Hoe kan het ook anders met buiten de ritmisch draaiende, suizende wieken en tegelijkertijd in de molen het gedreun en gesteun van de werkende koningsas en malende molenstenen. Het lijkt wel een orkest, waarbij het geluid van castagnetten zelfs niet ontbreekt: het gemalen meel dat van twee hoog door een koker naar beneden stort. Als een drukke bezige bij doet de molenaar daar nog een muzikaal schepje boven op door op zijn klompen de molentrappen en -vloeren te ‘bespelen’: drie houten trappen en twee houten molenzolders…nou dat wil wel en dat klinkt wel, trommels zijn er niets bij. Zelfs het ‘gekreun’ van de molenromp klinkt als muziek in de oren. Een bijzondere ervaring om bij een beetje wind tot bijna storm op de molenplaats te staan en al die geluiden bij je binnen te laten komen. En in die tussentijd maalt de korenmolen zijn duizenden en nog eens duizenden kilo’s meel per jaar.
Een korenmolen fulltime in bedrijf, een monument dat de trots van veel bewonderaars verdient.
Openingstijden en adres:
De molen is voor bezoek geopend op:
dinsdag tot en met vrijdag van 10.00 tot 12.30u.en van 13.30 tot 17.00u.
zaterdag geopend van 10.00 tot 12.30u. en van 13.30 tot 16.00u.
Op zondag en maandag is de molen gesloten
Voor groepsrondleidingen geldt altijd dat een afspraak gemaakt moet worden.
Altijd leuk: een kinderfeestje met een bezoekje aan de molen.
Walkade 73
3401 DR IJsselstein
telefoon 030 688 88 81
email meel@windotter.nl
